DRODZY PRZYJACIELE, SZANOWNI PAŃSTWO,
z wielką przyjemnością informuję, że zamykając 35. rok wydawania czasopisma, ukazał się zimowy – jubileuszowy i dosłownie „złoty”, bo 100 numer „Znad Wilii” w formacie kwartalnika (wcześniej ukazały 253 numery jako dwutygodnika). Kwartalnik jest do nabycia w dobrych księgarniach: Księgarni Naukowej B. Prusa i w Domu Spotkań z Historią w Warszawie. Zamówić też go można, jak i numery archiwalne, roczniki, książki z serii „Biblioteka Znad Wilii”. Wysyłamy je pocztą – prosimy o kontakt.
Zachęcam tym samym do wsparcia polskiego tytułu i wydawnictwa z Litwy!
Zamówienia proszę składać: znadwilii@wp.pl lub telefonicznie +48 508 764 030.
Informacja o naszych działaniach: facebook.com/znadwilii, www.znadwiliiwilno.lt
„Znad Wilii” to 160 stron fachowo podanej lektury, bogato ilustrowanej, z kolorową wklejką fotograficzną, tym razem z migawkami zimowego Wilna. A oto spis treści tego numeru:
OD REDAKTORA
Mój kąt Europy: 35 pracowitych lat „Znad Wilii”
MAŁO ZNANE INICJATYWY
Romuald Mieczkowski, Jerzy Giedroyc i Białorusini w Wilnie
KAWIARNIA LITERACKA
Vilniana wierszem:
Jan Twardowski ***(A święta lecą ku nam sanną w cztery konie…)
Rok Czesława Miłosza:
Romuald Mieczkowski, Wileńskie przedpołudnie z noblistą
W kontekście XXXI „Maja nad Wilią”:
Tadeusz Juchniewicz, Karina Skowroń, Rafajłowicz, Kulwieć, Mażwid i inni – kreatorzy piśmiennictwa litewskiego w dobie reformacji
Z Doliny Łosośny:
Leonard Drożdżewicz, Tobie, Wilno za złotówkę
Przeczytane:
Teresa Dalecka, Barwy Litwy
Leonard Drożdżewicz, Ratowanie Żydów przez polskie duchowieństwo podczas II wojny światowej (1941-1944)
RODOWODY
Maciej Żakiewicz, Maciej Żakiewicz, Korzenie gdańskich rodzin Makarów i Piekurów – w Wielkim Księstwie Litewskim
NIEPOSPOLITE KOBIETY
Mieczysław Jackiewicz, Uczestniczka zamachu na generał-gubernatorze Skałonie
SPRAWIEDLIWI WŚRÓD NARODÓW ŚWIATA
Piotr Stefaniak, Z uniwersyteckiej sali do celi za klauzurową kratą. Matka Jordana Maria Ostreyko OP (1901-1978)
POWOJENNE DZIEJETamara Justycka, Święciany – czas na wspomnienia (odcinek 5, ostatni)
LITWA – POLSKA. Z MIESIĄCA NA MIESIĄC
Wydarzenia, opinie: Polacy na Litwie. Litwini w Polsce. W kulturze i jej okolicach. Wydawnictwa. Nagrody i nobilitacje. Inne
LISTEM I MAILEM, W SIECI
Poczta redakcyjna: Kolejny numer „Rocznika Tatarów Polskich” – Musa Czachorowski; Kiersnowscy – Maria Świętorzecka; Butlerowie – Karol Sienkiewicz; Powrót poezji na Salony Wileńskie – Leonard Drożdżewicz;Wokół „Znad Wilii” – Mariusz Olbromski; Redakcja portalu Znadniemna.pl; Leszek Marek Krześniak; Anna Sobecka
Notki o autorach / Biblioteka „Znad Wilii” / Gdzie jest dostępne „Znad Wilii” (wykaz bibliotek i placówek kulturalnych)
Dobrej lektury. Zapraszam i pozdrawiam – Romuald Mieczkowski
Romuald Mieczkowski: Tak wyglądał dom moich rodziców zimą na obrazie artysty malarza Romualdasa Stasiulisa (tempera/płótno, 40×60, 2003), który wykonał kilka wariantów motywu wróżnych wymiarach z moich fotografii. Dopełniają one pamięć o dawnej wiosce, dziś dzielnicy Wilna.Wszystkim z Państwa jako autor książki „Były sobie Fabianiszki” serdecznie dziękuję za ciepłe jej przyjęcie, również podczas niedawnego festiwalu „Powroty Poezji nad Wilię” online (w ramach XXVII „Maja nad Wilią”). Moim nielicznym dawnym Sąsiadom, których książka pomogła odnaleźć, jak i Czytelnikom, niezwiązanym z regionem Wileńszczyzny, którzy poczuli choć na krótko dawne smaki swoich stron ojczystych, jakie pozostały tylko na mapie serca. Zainteresowanych proszę o kontakt.
©Romuald Mieczkowski30 lat temu, 13 stycznia 1991 roku, walka o nieodległość Litwy osiągnęła swe apogeum – do broniących Wieżę Telewizyjną i przed ośrodek Litewskiego Radia i Telewizji w Wilnie, które pełniły funkcje głównego informatora ruchu niepodległościowego, skierowano wojsko. Te zdjęcia wykonał Romuald Mieczkowski, prowadzący wówczas w Telewizji Litewskiej magazyn w języku polskim i jego założyciel, a także redaktor czasopisma powstałego na fali niepodległości „Znad Wilii”. Redakcja dwutygodnika wykonała we własnym zakresie chorągiewki biało-czerwone, które rozdawaliśmy na wiecach przy Radzie Najwyższej (dzisiejszy Sejm RL) 11 i 12 stycznia. Jedną z nich trzyma na zdjęciu Romuald Gieczewski – były łagiernik, prezes Stowarzyszenia Polaków Zesłańców na Litwie, zaś rozdawać chorągiewki z polskimi barwami narodowymi pomagał mi wówczas 10-letni Maciek Mieczkowski… Mimo, że drukarnia, w której było drukowane „Znad Wilii”, została zajęta przez wojsko sowieckie, kolejnym numer kwartalnika ukazał się bez opóźnień w drukarni „zastępczej” w Ukmerge (dawny Wiłkomierz). Otwierał go artykuł redaktora naczelnego pt. NIEPODLEGŁA LITWA TRWA, zawierał kronikę tragicznych dni i wydarzeń, apele. To były trudne czasy, budzące dziś wiele refleksji, jeśli chodzi o ocenę postaw ludzkich
7 listopada, 2020 r. o godzinie 14.10 w ramach 8. Festiwalu Filmów Emigracyjnych EMIGRA zapraszamy na rozmowę Elżbiety Szymańskiej literaturoznawczyni z Mazowieckiego Instytutu Kultury z Romualdem Mieczkowskim na temat nowo wydanej powieści – „Były sobie Fabianiszki”.
Link do rozmowy online: www.emigra.com.pl/online
EMIGRA to filmowa podróż z Polakami z całego świata w roli głównej. Podczas każdej EMiGRY staramy się odbyć na ekranie, wspólnie z widzami polskimi i polonijnymi, podróż emigracyjną po całym świecie, bo w aktualnej sytuacji gospodarczej każdy z nas chociaż przez chwilę był, jest, albo będzie emigrantem lub mieszka poza granicami naszego kraju od urodzenia.
Pełny program Festiwalu Emigra na stronie www.emigra.com.pl